Szpajza cytrynowa.

Szpajza obok kopy to najpopularniejszy domowy deser na Śląsku.

Podawano ją w różnych smakach i odmianach ( np. z dodatkiem alkoholu ).

Najczęściej robiono szpajzę cytrynową, czekoladową lub dwukolorową łącząc oba smaki – występowała również o smaku agrestowym i wiśniowym.

Deser ten serwowano podczas wesel, pierwszych komunii oraz odpustu lub urodzin.

Składniki dla 8 osób:

– 8 jajek, szczypta soli
– 8 łyżek cukru
– 8 płaskich łyżeczek żelatyny + 2/3 szklanki ciepłej przegotowanej wody
– 2 cytryny

• opcja z alkoholem to 50 gram wódki – około 5 g na 1 osobę

Proporcje można zmniejszać lub zwiększać, a zasada jest bardzo prosta.

Na jedną osobę 1 jajko, 1 łyżka cukru i 1 łyżeczka żelatyny + sok z wyciśniętej ćwiartki cytryny.

Sposób przygotowania:

Szpajzę robi się na dwa sposoby: pierwszy ( obecne czasy ) jest szybszy z wykorzystaniem miksera, natomiast drugi to tradycyjny robiony wyłącznie ręcznie – każdy może sam wybrać ten sposób, który mu odpowiada.

Pierwszy sposób:

Jajka w skorupkach należy sparzyć wrzątkiem. To samo dotyczy cytryn, które należy wyszorować i również sparzyć wrzątkiem.

Następnie oddzielamy białka od żółtek, a z cytryn ścieramy skórkę ( bez białej części ) i wyciskamy z nich sok.

Żelatynę rozpuszczamy w wodzie i podgrzewamy ją w szklance jak na zdjęciu ( cały czas mieszając ) – następnie odstawiamy, żeby przestygła do temperatury naszego ciała, czyli jak dotykamy szklanki ma nas nie parzyć.

Do białek dodajemy szczyptę soli i ubijamy je na sztywno dodając w trakcie miksowania cukier, żółtka, sok z cytryny oraz żelatynę i ewentualnie alkohol.

Masa po dodaniu żelatyny dosyć szybko tężeje, więc w miarę szybko przelewamy ją do pucharków lub misek, które wkładamy na 45 minut do lodówki.

Następnie szpajzę możemy przyozdobić startą skórką z cytryny oraz startą czekoladą lub podajemy ją z bitą śmietaną i owocami.

Drugi sposób:

Żelatynę rozpuszczamy, a gdy napęcznieje zagotowujemy i studzimy.

Żółtka ucieramy z cukrem na puszystą masę ( kogel-mogel ), dodajemy wyciśnięty sok z cytryn i ewentualnie alkohol.

Następnie mieszamy i dodajemy ubite ręcznie na sztywną pianę białka.

Całość delikatnie i dokładnie mieszamy dodając żelatynę, a następnie w miarę szybko wlewamy do pucharków lub misek, które wkładamy na 45 minut do lodówki.

Przyozdabiamy szpajzę podobnie jak przy pierwszym sposobie.